Ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Δημήτρης Χριστόφιας είναι αυτή την περίοδο ο μεγάλος πρωταγωνιστής του πολιτικού παιχνιδιού στην Κύπρο. Η απόφαση να πάρει διαζύγιο από τον Τάσσο Παπαδόπουλο και να διεκδικήσει την προεδρία ανέτρεψε το σκηνικό.
Μέχρι προ τινος, η αυτόνομη κάθοδος του ΑΚΕΛ στις εκλογές θεωρείτο σχεδόν αδιανόητη. Οι διεθνείς συνθήκες, σε συνάρτηση με το πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου, αξιολογούνταν από την ηγεσία του κόμματος αποτρεπτικές να διεκδικήσει την εξουσία και τον υποχρέωναν να στηρίζει άλλους υποψηφίους από το κέντρο, έναντι πολιτικών ανταλλαγμάτων και σοβαρών συμβιβασμών.
Το τόλμημα του Δ. Χριστόφια να αυτονομηθεί είναι ανατρεπτικό για τα πολιτικά δεδομένα της Κύπρου, επειδή έκλεισε μια ιστορική περίοδο κατά την οποία ήταν αμάρτημα να διεκδικήσει το ΑΚΕΛ την εξουσία.
Με τη νέα εποχή, το ΑΚΕΛ μπαίνει πια στο παιχνίδι της εξουσίας. Μάλιστα, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, ο υποψήφιός του έχει καλές πιθανότητες να εκλεγεί ο 6ος πρόεδρος της Κύπρου. Σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης δημοσκόπησης της εφημερίδας «Πολίτης», ποσοστό 56,9% του πληθυσμού πιστεύει πως εάν εκλεγεί ο Δ. Χριστόφιας μπορεί να κυβερνήσει ικανοποιητικά τη χώρα.
Πέραν από τους ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ, όπου η αποδοχή του Δ. Χριστόφια αγγίζει το 92%, αξιοσημείωτη είναι και η αποδεκτικότητά του από τους ψηφοφόρους της δεξιάς. Σχεδόν ένας στους δύο οπαδούς ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ πιστεύουν ότι ο Χριστόφιας μπορεί να αντεπεξέλθει ικανοποιητικά στα προεδρικά καθήκοντα.
Το ΑΚΕΛ θεωρείται το μόνο κομμουνιστικό κόμμα της Ευρώπης που όχι μόνο επιβίωσε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά αύξησε και τα ποσοστά του. Το μυστικό της επιτυχίας του είναι η ικανότητά του να προσαρμόζεται στα νέα διεθνή και τοπικά πολιτικά και οικονομικά δεδομένα, διατηρώντας το κομμουνιστικό προφίλ του. Ικανοποιεί, δηλαδή, τις ανάγκες τις κοινωνίας να εκφράζεται μέσα από μια αριστερή ιδεολογική προσέγγιση χωρίς να θεωρείται απειλή από το οικονομικό κατεστημένο.
Παρά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», το ΑΚΕΛ δεν έκανε καμιά ιδεολογική αναθεώρηση. Βρήκε τους τρόπους να προσαρμοστεί στη νέα τάξη πραγμάτων χωρίς ν' αποκηρύξει ανοιχτά τουλάχιστον την παλιά:
*Πέρασε από το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το νέο συνδικάτο» στην αποδοχή της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε χωρίς κραδασμούς.
*Επέκρινε με σφοδρότητα την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, αλλά ήταν αρκούντως πραγματιστικό για να συναινέσει στην παροχή διευκολύνσεων στις ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις.
*Καταψήφισε στη Βουλή την ένταξη της Κύπρου στην ΟΝΕ, όμως ψήφισε όλα τα νομοσχέδια εναρμόνισης της φιλελευθεροποίησης της οικονομίας.
*Παραμένει ένα κόμμα ιδεολογικά αθεϊστικό, όμως δεν είναι σε ρήξη με την Εκκλησία και προσπάθησε να διεισδύσει στις δομές της, στηρίζοντας δημόσια συγκεκριμένο υποψήφιο στον αρχιεπισκοπικό θρόνο.
*Δεν αποκήρυξε ποτέ τη Σοβιετική Ενωση, όμως διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Ρωσία του Πούτιν.
Εν πολλοίς, το ΑΚΕΛ μόνο κατ' όνομα είναι ένα παραδοσιακό κομμουνιστικό κόμμα. Στην ουσία, είναι σοσιαλδημοκρατικό. Θα έλεγε κανείς ότι το ΑΚΕΛ καταστατικά είναι ΚΚΕ και στην καθημερινότητα μοιάζει πολύ με το Συνασπισμό.
Η απόφασή του να διεκδικήσει τις εκλογές και η δυνατότητα να τις κερδίσει προκάλεσαν ενδοκομματικό προβληματισμό για την ανάγκη μετεξέλιξής του από κομμουνιστικό σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα με καταστατικές τροποποιήσεις.
Αυτό που γίνεται πια κατανοητό είναι πως ως πιθανή κυβέρνηση χώρας κράτους-μέλους της Ε.Ε. το 2008 ή έστω το 2013, το ΑΚΕΛ δεν μπορεί να έχει την ευχέρεια των ελιγμών που είχε ως αντιπολίτευση ή συνεργαζόμενο κόμμα σε κυβερνητικό συνασπισμό. Ούτε μπορεί ένας πρόεδρος που δεσμεύεται από τις καταστατικές διατάξεις ενός κομμουνιστικού κόμματος να συμμετέχει αποτελεσματικά στην πολιτική διαδικασία της Ε.Ε. και να εφαρμόζει κοινοτικές οδηγίες που είναι αντίθετες με την ιδεολογία του.
Μέχρι προ τινος, η αυτόνομη κάθοδος του ΑΚΕΛ στις εκλογές θεωρείτο σχεδόν αδιανόητη. Οι διεθνείς συνθήκες, σε συνάρτηση με το πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου, αξιολογούνταν από την ηγεσία του κόμματος αποτρεπτικές να διεκδικήσει την εξουσία και τον υποχρέωναν να στηρίζει άλλους υποψηφίους από το κέντρο, έναντι πολιτικών ανταλλαγμάτων και σοβαρών συμβιβασμών.
Το τόλμημα του Δ. Χριστόφια να αυτονομηθεί είναι ανατρεπτικό για τα πολιτικά δεδομένα της Κύπρου, επειδή έκλεισε μια ιστορική περίοδο κατά την οποία ήταν αμάρτημα να διεκδικήσει το ΑΚΕΛ την εξουσία.
Με τη νέα εποχή, το ΑΚΕΛ μπαίνει πια στο παιχνίδι της εξουσίας. Μάλιστα, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, ο υποψήφιός του έχει καλές πιθανότητες να εκλεγεί ο 6ος πρόεδρος της Κύπρου. Σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης δημοσκόπησης της εφημερίδας «Πολίτης», ποσοστό 56,9% του πληθυσμού πιστεύει πως εάν εκλεγεί ο Δ. Χριστόφιας μπορεί να κυβερνήσει ικανοποιητικά τη χώρα.
Πέραν από τους ψηφοφόρους του ΑΚΕΛ, όπου η αποδοχή του Δ. Χριστόφια αγγίζει το 92%, αξιοσημείωτη είναι και η αποδεκτικότητά του από τους ψηφοφόρους της δεξιάς. Σχεδόν ένας στους δύο οπαδούς ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ πιστεύουν ότι ο Χριστόφιας μπορεί να αντεπεξέλθει ικανοποιητικά στα προεδρικά καθήκοντα.
Το ΑΚΕΛ θεωρείται το μόνο κομμουνιστικό κόμμα της Ευρώπης που όχι μόνο επιβίωσε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά αύξησε και τα ποσοστά του. Το μυστικό της επιτυχίας του είναι η ικανότητά του να προσαρμόζεται στα νέα διεθνή και τοπικά πολιτικά και οικονομικά δεδομένα, διατηρώντας το κομμουνιστικό προφίλ του. Ικανοποιεί, δηλαδή, τις ανάγκες τις κοινωνίας να εκφράζεται μέσα από μια αριστερή ιδεολογική προσέγγιση χωρίς να θεωρείται απειλή από το οικονομικό κατεστημένο.
Παρά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», το ΑΚΕΛ δεν έκανε καμιά ιδεολογική αναθεώρηση. Βρήκε τους τρόπους να προσαρμοστεί στη νέα τάξη πραγμάτων χωρίς ν' αποκηρύξει ανοιχτά τουλάχιστον την παλιά:
*Πέρασε από το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το νέο συνδικάτο» στην αποδοχή της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε χωρίς κραδασμούς.
*Επέκρινε με σφοδρότητα την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, αλλά ήταν αρκούντως πραγματιστικό για να συναινέσει στην παροχή διευκολύνσεων στις ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις.
*Καταψήφισε στη Βουλή την ένταξη της Κύπρου στην ΟΝΕ, όμως ψήφισε όλα τα νομοσχέδια εναρμόνισης της φιλελευθεροποίησης της οικονομίας.
*Παραμένει ένα κόμμα ιδεολογικά αθεϊστικό, όμως δεν είναι σε ρήξη με την Εκκλησία και προσπάθησε να διεισδύσει στις δομές της, στηρίζοντας δημόσια συγκεκριμένο υποψήφιο στον αρχιεπισκοπικό θρόνο.
*Δεν αποκήρυξε ποτέ τη Σοβιετική Ενωση, όμως διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Ρωσία του Πούτιν.
Εν πολλοίς, το ΑΚΕΛ μόνο κατ' όνομα είναι ένα παραδοσιακό κομμουνιστικό κόμμα. Στην ουσία, είναι σοσιαλδημοκρατικό. Θα έλεγε κανείς ότι το ΑΚΕΛ καταστατικά είναι ΚΚΕ και στην καθημερινότητα μοιάζει πολύ με το Συνασπισμό.
Η απόφασή του να διεκδικήσει τις εκλογές και η δυνατότητα να τις κερδίσει προκάλεσαν ενδοκομματικό προβληματισμό για την ανάγκη μετεξέλιξής του από κομμουνιστικό σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα με καταστατικές τροποποιήσεις.
Αυτό που γίνεται πια κατανοητό είναι πως ως πιθανή κυβέρνηση χώρας κράτους-μέλους της Ε.Ε. το 2008 ή έστω το 2013, το ΑΚΕΛ δεν μπορεί να έχει την ευχέρεια των ελιγμών που είχε ως αντιπολίτευση ή συνεργαζόμενο κόμμα σε κυβερνητικό συνασπισμό. Ούτε μπορεί ένας πρόεδρος που δεσμεύεται από τις καταστατικές διατάξεις ενός κομμουνιστικού κόμματος να συμμετέχει αποτελεσματικά στην πολιτική διαδικασία της Ε.Ε. και να εφαρμόζει κοινοτικές οδηγίες που είναι αντίθετες με την ιδεολογία του.
Παραπομπή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου