Οι γρίφοι των βουλευτικών εκλογών

Νηνεμία πριν την μεγάλη ημέρα των εκλογών, την Κυριακή (16/9). Τα κομματικά επιτελεία ξεκουράζονται έπειτα από μια σύντομη μεν, έντονη δε προεκλογική περίοδο που στιγματίστηκε από σφοδρή αντιπαράθεση και υψηλούς τόνους στις ομιλίες και τις συνεντεύξεις των αρχηγών πολιτικών κομμάτων. Τελευταίος στόχος οι αναποφάσιστοι και βασική ανησυχία ο σχηματισμός – ή όχι – αυτοδύναμης κυβέρνησης.

Ο Τύπος του Σαββάτου ασχολείται κυρίως με τους γρίφους της κάλπης, τα exit poll και τα σενάρια της επόμενης ημέρας.

Σύμφωνα με το Έθνος, τα «κλειδιά» της κάλπης είναι οι αναποφάσιστοι, η «επίδοση» του ΛΑΟΣ, οι 490.000 νέοι ψηφοφόροι, τα ποσοστά του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ, τα εκτός Βουλής κόμματα, το ύψος της αποχής, η ανεκδήλωτη ψήφος, η μάχη της Β’ Αθήνας, η ψήφος στα καμένα και οι περιφέρειες-βαρόμετρο.

Βασικό θέμα που μονοπωλεί σχεδόν τις συζητήσεις μεταξύ των πολιτικών αναλυτών, των ψηφοφόρων και των πολιτικών κομμάτων είναι αυτό της αυτοδυναμίας.

Όπως γράφει το Βήμα, ενώ το όριο της διασφαλισμένης κυβερνητικής αυτοδυναμίας είναι στο 42,69% - ποσοστό με το οποίο το πρώτο κόμμα έχει σίγουρη την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δηλαδή τις 151 έδρες που απαιτούνται για να λάβει τη Δευτέρα ο αρχηγός του εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας - ένα κόμμα είναι δυνατόν να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση ακόμη και με μικρότερη ποσοστιαία δύναμη.

Και αυτό διότι, μπορεί το πρώτο κόμμα να πριμοδοτείται με «μπόνους» 40 εδρών, ανεξαρτήτως του προβαδίσματος που έχει από το δεύτερο, αλλά συμμετέχει επί ίσοις όροις στην κατανομή των υπολοίπων 260 εδρών, τις οποίες μοιράζονται – κατ’ απόλυτα αναλογικό τρόπο - όσα κόμματα ξεπεράσουν το 3% και αποκτήσουν δικαίωμα εισόδου στη Βουλή.

Το όριο της αυτοδυναμίας, λοιπόν, μπορεί να υποχωρήσει ως και δύο εκατοστιαίες μονάδες και να φθάσει σχεδόν στο 40,5%, αναλόγως του αθροίσματος της δύναμης την οποία θα συγκεντρώσουν τα κόμματα που δεν θα ξεπεράσουν το 3% και επομένως δεν δικαιούνται να εκλέξουν βουλευτές.

Αυτό συμβαίνει διότι οι έδρες που θα πήγαιναν στα «εξωκοινοβουλευτικά» κόμματα διανέμονται αναλογικά στα εντός της Βουλής και άρα όσο μεγαλύτερη είναι η δύναμή τους τόσο περισσότερα είναι τα κέρδη για τα κόμματα που εκλέγουν βουλευτές. Τουτέστιν, για κάθε εκατοστιαία μονάδα που παίρνουν τα μικρότερα κόμματα, το πρώτο κόμμα κερδίζει τουλάχιστον μία έδρα, ενώ ανάλογα με τη δύναμή τους κέρδη αποκομίζουν και τα υπόλοιπα κόμματα που θα μπουν στη Βουλή.

Στην περίπτωση μη αυτοδυναμίας – σενάριο πολύ πιθανό -, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας θα αρχίσει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών, ξεκινώντας από το κόμμα που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία. Εάν δεν τελεσφορήσει, θα απευθυνθεί στο δεύτερο κόμμα και στη συνέχεια στο τρίτο. Διερευνητική εντολή δεν μπορεί να δοθεί στο τέταρτο και το πέμπτο κόμμα στην περίπτωση πεντακομματικής Βουλής.

Εάν δεν διαπιστωθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης, τότε ο κ. Παπούλιας θα καλέσει τους αρχηγούς των κομμάτων προκειμένου να εξευρεθεί κοινά αποδεκτή λύση.

Αν και αυτή η προσπάθεια αποτύχει, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναθέτει είτε στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας είτε στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου είτε στον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον σχηματισμό κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή, στην περίπτωση που έχει συγκληθεί.

Τα σενάρια της επόμενης ημέρας

Τέσσερα είναι σύμφωνα με τη εφημερίδα Τα Νέα τα σενάρια της 17ης Σεπτεμβρίου.

Εάν η ΝΔ κερδίσει τις εκλογές και σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, το ενδιαφέρον της επόμενης ημέρας μετατοπίζεται εκ των πραγμάτων στο ΠαΣοΚ. Εάν η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων είναι αισθητή, προφανώς θα υπάρξουν κάποια στελέχη που θα θέσουν θέμα ηγεσίας. Το ερώτημα είναι εάν σε αυτά θα περιλαμβάνονται και πρωτοκλασάτα στελέχη- και, πρωτίστως, ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Εάν η ΝΔ κερδίσει τις εκλογές, αλλά δεν έχει αυτοδυναμία, η χώρα θα οδηγηθεί εκ νέου σε εκλογές – όπως είχε δηλώσει ο Κώστας Καραμανλής. Πολλοί, ωστόσο, αντιδρούν.Τα ακροδεξιά στοιχεία του κόμματός του, αλλά και οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί οριακά θα θελήσουν τη συνεργασία με τον ΛΑΟΣ, είτε κεντρικά είτε με τη μορφή ανεξαρτητοποίησης βουλευτών του κ. Καρατζαφέρη και συνεργασίας τους με τη ΝΔ. Το πιθανότερο είναι πως ο νυν πρωθυπουργός θα δηλώσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πως δεν διαθέτει τη δεδηλωμένη και θα προσφύγει εκ νέου σε εκλογές.

Εάν το ΠαΣοΚ αναδειχθεί πρώτο κόμμα, αλλά δεν εξασφαλίσει αυτοδυναμία, η ηγεσία του ΠαΣοΚ θα δεχθεί πιέσεις για συνεργασία με τον ΣΥΝ. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, και τα δύο κόμματα έχουν αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο και ο Γιώργος Παπανδρέου θα επιλέξει κατά πάσα πιθανότητα τον δρόμο των νέων εκλογών.

Εάν το ΠαΣοΚ κερδίσει τις εκλογές και σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, ο κ. Παπανδρέου θα αναδειχθεί ο απόλυτος κυρίαρχος στο κόμμα του, έχοντας τη δυνατότητα όχι μόνο να σχηματίσει την κυβέρνηση που θέλει και να εφαρμόσει την πολιτική που ο ίδιος επιθυμεί, αλλά και να βάλει στο περιθώριο οποιονδήποτε κατά καιρούς έχει θεωρήσει εσωκομματικό αμφισβητία. Για τη ΝΔ, ωστόσο, θα είναι η απαρχή νέων εσωκομματικών ταραχών, καθώς το κόμμα έχει παράδοση στην αμφισβήτηση της ηγεσίας του έπειτα από ήττες.

Πηγή: Cosmo.gr