Πολιτική ανατροπή χωρίς κυβερνητική αλλαγή αν νικήσει ο Ερντογάν

Πολιτική ανατροπή χωρίς κυβερνητική αλλαγή αν νικήσει ο Ερντογάν

Οι τρεις πολιτικοί πόλοι που προβάλουν από την εκλογική αναμέτρηση της προσεχούς Κυριακής στην Τουρκία είναι οι ισλαμιστές του Ρεζτέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι κεμαλιστές και σε διαφορετική κλίμακα οι Κούρδοι, οι οποίοι όμως αγγίζουν δυναμικά ευαίσθητες εθνικές χορδές του σύγχρονου τουρκικού κράτους.

Εκτός απροόπτων, το νέο πολιτικό σκηνικό στην Τουρκία την επομένη των εκλογών εκτιμάται ότι θα καθιερώσει διά παντός το μετριοπαθές πολιτικό Ισλάμ μεταξύ των κυρίαρχων κέντρων εξουσίας της χώρας.

Τα άλλα δύο μεγάλα κέντρα εξουσίας, οι στρατιωτικοί και οι επιχειρηματίες, γνωρίζουν την πραγματικότητα αυτή, με τους μεν πρώτους να θέλουν να αντιδράσουν αλλά να μην έχουν την αποτελεσματικότητα του παρελθόντος, τους δε τελευταίους να έχουν συμφιλιωθεί με τη «νέα τάξη πραγμάτων», δεδομένων των επιτυχιών της κυβέρνησης στην Οικονομία και των ανοιγμάτων της προς την ΕΕ.

Αυτή ίσως αποτελεί τη μεγαλύτερη ποιοτική αλλαγή στον πυρήνα του ιδιότυπου τουρκικού πολιτικού συστήματος.

Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης επικέντρωσε την προεκλογική του εκστρατεία στις επιτυχίες της στην οικονομία και την πολιτική σταθερότητα, αποφεύγοντας την κατά μέτωπο σύγκρουση, ακόμη και όταν ο στρατός απηύθυνε την προειδοποίηση –τελεσίγραφο πραξικοπήματος για την ακρίβεια- στις 27 Απριλίου, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα επιτρέψει την αλλοίωση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους.

Λίγες ημέρες μετά την μεσονύκτια εκείνη προειδοποίηση, πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη συνάντηση του κ. Ερντογάν με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου στρατηγό Γιασάρ Μπουγιούκανιτ. Το περιεχόμενο της δίωρης εκείνης συνάντησης δεν έγινε ποτέ γνωστό. Έκτοτε όμως δεν υπήρξε δημόσια σύγκρουση των δύο αντρών. Ορισμένοι Τούρκοι αναλυτές κάνουν μάλιστα λόγο για «μεγάλο συμβιβασμό».

Μέχρι σήμερα το πολιτικό Ισλάμ εθεωρείτο η «άλλη Τουρκία», η παραδοσιακή, αυτή που έλκει την καταγωγή της από την οθωμανική παράδοση. Πολλοί προβλέπουν ότι οι εκλογές αυτές θα επικυρώσουν μία μεταστροφή ρόλων με την κεμαλική Τουρκία, η οποία θα είναι αυτή που θα «διεκδικεί» πλέον το χαρακτηρισμό της «άλλης Τουρκίας».

Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ή τουλάχιστον εκείνοι που τον συμβουλεύουν, φαίνεται ότι έχουν καταλάβει τις συντελούμενες αλλαγές στην τουρκική κοινωνία. Αφήνουν το χρόνο να «δουλέψει» ως σύμμαχός τους, βλέποντας το κύμα που σηκώνει η σταδιακή, πλην όμως σταθερή, διείσδυση του πολιτικού Ισλάμ στα κοινωνικά στρώματα. Για το λόγο αυτό δεν επέλεξαν τη μετωπική σύγκρουση, αλλά «ροκανίζουν» το κεμαλικό καθεστώς.

Σε αντίθεση το κεμαλιστικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα επεδίωξε τη σύγκρουση, στηρίζοντας ανοικτά τις παρεμβατικές επιλογές των «σκληρών» του Γενικού Επιτελείου υπέρ του κοσμικού κράτους και τις πιέσεις τους για τη διά των όπλων λύση του Κουρδικού προβλήματος.

Σε αυτό το σκηνικό αλλαγών συντελούν καταλυτικά ως μόνιμη πληγή επί ένα τέταρτο του αιώνα οι συγκρούσεις με τους Κούρδους αντάρτες

Παραπομπή