Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2007

Τα έξι μέτωπα του Πούτιν με τη Δύση

Τα έξι μέτωπα του Πούτιν με τη Δύση

Με «σοβιετική» πυγμή, που σε ορισμένες στιγμές άγγιξε τα όρια της... αλαζονείας, αντιμετώπισε ο Βλαντιμίρ Πούτιν τους «υψηλούς» του προσκεκλημένους στη Μόσχα τις προηγούμενες ημέρες.

Πρώτα ο Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, και κατόπιν η αμερικανίδα υπ. Εξωτερικών, Κοντολίζα Ράις, προσέκρουσαν στην αδιαλλαξία του Πούτιν σε μια σειρά από «ανοιχτά μέτωπα», όπως η αντιπυραυλική ασπίδα και οι κυρώσεις κατά του Ιράν. Η «συνεννόηση» με το Κρεμλίνο σε αυτά τα θέματα είναι πλέον απαραίτητη για την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Πολύ δε περισσότερο, μετά την απόφαση του Πούτιν να παραμείνει στα πράγματα μετά τη λήξη της προεδρικής του θητείας.

Αυτή η ανάγκη υπαγόρευσε και τη σύντομη επίσκεψη της Κοντολίζα Ράις στη Ρωσία, συνοδεία του Αμερικανού υπουργού Αμυνας, για συνομιλίες με επίκεντρο το Ιράν. Οι διαβουλεύσεις κατέληξαν, όπως ήταν αναμενόμενο, σε πλήρες ναυάγιο, με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών να τονίζει ότι εάν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στα σχέδιά τους, η Ρωσία θα αναγκαστεί να «εξουδετερώσει αυτήν την απειλή». Σε μια επίδειξη ισχύος από την πρώτη στιγμή ο Ρώσος πρόεδρος άφησε τους φιλοξενούμενους να περιμένουν επί 40 λεπτά, ενώ ξάφνιασε τους πάντες όταν ενώπιον δημοσιογράφων και πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες έδωσε το στίγμα των διαθέσεών του: «Ισως κάποια στιγμή στο μέλλον αποφασίσουμε να εγκαταστήσουμε ένα αντιπυραυλικό σύστημα στο Φεγγάρι, αλλά μέχρι τότε πιθανότατα θα έχουμε χάσει την ευκαιρία να συμφωνήσουμε επειδή εσείς προχωρείτε στην εφαρμογή των δικών σας σχεδίων», δήλωσε με αρκετή δόση σαρκασμού, υποχρεώνοντας την Αμερικανίδα ΥΠΕΞ να δηλώσει πως «παρότι έχουμε διαφωνίες, όσα μας ενώνουν... είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν». Νωρίτερα, λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Ρώσου προέδρου να ηγηθεί του ψηφοδελτίου της Ενωμένης Ρωσίας στις εκλογές της 2ας Δεκεμβρίου, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο στην εκλογή του στην πρωθυπουργία για να παρακαμφθεί ο συνταγματικός σκόπελος που απαγορεύει την τρίτη συνεχόμενη προεδρική θητεία, έκανε την πρώτη του επίσκεψη στη Μόσχα ο Νικολά Σαρκοζί.

Ναυάγιο και με Σαρκοζί
Γνωστός για τις φιλοαμερικανικές θέσεις του, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, Ζακ Σιράκ, ο Σαρκοζί επιχείρησε μια συμφιλιωτική συνάντηση, που δεν συνοδεύτηκε όμως από το επιθυμητό αποτέλεσμα: οι δύο ηγέτες συμφώνησαν μόνο σε διαδικαστικά θέματα σε ό,τι αφορά το Ιράν και δεν σημειώθηκε κάποια πρόοδος στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Αντιθέτως, και προς μεγάλη απογοήτευση της Ουάσιγκτον που είχε βασίσει τις ελπίδες της στη γαλλική... γοητεία, ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι θα επισκεφτεί το Ιράν τις ερχόμενες ημέρες. Ο Γάλλος πρόεδρος άφησε ορισμένες αιχμές περί αυτονομίας της Δικαιοσύνης και ελευθερίας του Τύπου, που όμως προφανώς άφησαν παγερά αδιάφορο τον Ρώσο ομόλογό του, ο οποίος φάνηκε πιο δεκτικός μόνο σε ό,τι αφορά τη σύναψη στενότερων οικονομικών σχέσεων.

Την... πολυπόθητη προσέγγιση με τον Πούτιν επιχειρεί και η Γερμανίδα καγκελάριος, η οποία φιλοξενεί τον Ρώσο πρόεδρο σήμερα και αύριο, με την ελπίδα ότι στην ένατη κατά σειρά συνάντησή τους θα αποσπάσει τη ρωσική συμφωνία σε κάποιο από τα φλέγοντα ζητήματα, όπως το Ιράν, το Κόσοβο και η ενέργεια. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος δεν διατηρεί με την Ανγκελα Μέρκελ τόσο θερμές σχέσεις όσο με τον προκάτοχό της, Γκέρχαρντ Σρέντερ, κρατάει κλειστά τα χαρτιά του. Αποκαλύπτει με πολύ μεγάλη φειδώ τις ρωσικές προθέσεις στα διεθνή ζητήματα, ενώ δεν έχει διευκρινίσει ακόμη ούτε τι σκοπεύει να κάνει προκειμένου να παραμείνει ρυθμιστικός παράγοντας στη Ρωσία. ο πολεμος των κατασκοπων

Οι βγαλμένες κατευθείαν από το χρονοντούλαπο του Ψυχρού Πολέμου ιστορίες με κατασκόπους έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους, με αφορμή την υπόθεση Λιτβινένκο, δηλαδή του Ρώσου κατασκόπου που δηλητηριάστηκε με πολώνιο στο Λονδίνο. Η υπόθεση αυτή οδήγησε σε ένταση μεταξύ των δύο χωρών, με αμοιβαίες απελάσεις διπλωμάτων. Το κατασκοπευτικό «θρίλερ», όμως, συνεχίζεται: σε συνέντευξή του την περασμένη Τετάρτη ο επικεφαλής της ρωσικής FSB (πρώην KGB), Νικολάι Πατρούσεφ, κατήγγειλε τη δράση Δυτικών μυστικών πρακτόρων στη Ρωσία, με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας, και ξεχώρισε τη Βρετανία ως πιο επιθετική. «Οι πολιτικοί που σκέφτονται με όρους Ψυχρού Πολέμου ακόμη διατηρούν την επιρροή τους σε αρκετές δυτικές χώρες», δήλωσε ο Πατρούσεφ. «Ισχυρίστηκαν ότι οι ίδιοι οδήγησαν την ΕΣΣΔ στην κατάρρευση και τώρα σχεδιάζουν τον διαμελισμό της Ρωσίας. Θεωρούν ότι οι μυστικές υπηρεσίες είναι το αποτελεσματικό μέσο για τα σχέδιά τους», συμπλήρωσε.

Το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου
Η Ρωσία έχει ταχθεί στο πλευρό της Σερβίας και αντιτίθεται σε κάθε προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου. Οι Αμερικανοί, από την άλλη πλευρά, πιέζουν και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το επιχείρημα ότι ένα ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο θα οδηγήσει την ευρύτερη περιοχή στη σταθερότητα.

Την ίδια άποψη έχουν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, η οποία πιέζει επίσης τη Μόσχα να αναθεωρήσει. Σήμερα και αύριο η Ανγκελα Μέρκελ θα επιχειρήσει επίσης να πιέσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν επί του συγκεκριμένου ζητήματος, όπως έκανε προ ημερών ο Νικολά Σαρκοζί.

Μέχρι στιγμής, πάντως, η Μόσχα δεν αφήνει να διαφανεί αλλαγή στη στάση της και έχει προειδοποιήσει και για άσκηση βέτο, ενώ υποστηρίζει ότι θα επανεξετάσει το ζήτημα μόνο εάν το Βελιγράδι συμφωνήσει με το σχέδιο Αχτισάαρι.

Η αντιπυραυλική ασπίδα
Η αμερικανική απόφαση να συμπεριλάβει χώρες της Ανατολικής Ευρώπης στη διευρυμένη αντιπυραυλική ασπίδα της λειτούργησε ως «κόκκινο πανί» για τη Μόσχα. Το επιχείρημα των ΗΠΑ είναι ότι η διευρυμένη αντιπυραυλική ασπίδα θα μπορεί να προστατέψει τόσο τις ΗΠΑ όσο και τους Ευρωπαίους συμμάχους της. Από την πλευρά της η Μόσχα θεωρεί ότι στόχος είναι το δικό της οπλοστάσιο και προχώρησε στην αποχώρηση από τη συμφωνία μείωσης των εξοπλισμών. Ο Πούτιν αντέτεινε τη συνεργασία των δύο πλευρών με την κοινή χρήση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων στο Αζερμπαϊτζάν, την οποία ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς και η ΥΠΕΞ Κοντολίζα Ράις απέρριψαν κατά την επίσκεψή τους στη Μόσχα την Παρασκευή, με την αιτιολογία ότι δεν προσφέρει τα επιθυμητά επίπεδα ασφάλειας.

Η αντιπαράθεση για το Ιράν
Οι κορόνες του Σαρκοζί και οι απειλές του Τζορτζ Μπους εναντίον του Ιράν βρίσκουν αντίθετη για άλλη μία φορά τη Μόσχα, η οποία, διά στόματος Βλαντιμίρ Πούτιν, εκτιμά ότι «δεν έχουμε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η Τεχεράνη σκοπεύει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα». Η Ρωσία έχει τα δικά της συμφέροντα στο Ιράν, τα οποία δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει χωρίς να λάβει τα ανταλλάγματα που θέλει. Πάντως, στο συγκεκριμένο θέμα η Μόσχα έχει δώσει τη συγκατάθεσή της για την επιβολή ήπιων κυρώσεων εναντίον της Τεχεράνης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Προκειμένου να επαναλάβει τη ρωσική πρόταση για επεξεργασία του ιρανικού ουρανίου σε ρωσικές εγκαταστάσεις, ο Πούτιν μεταβαίνει αυτήν την εβδομάδα στην Τεχεράνη. Ωστόσο, η ρωσική πλευρά ξεκαθάρισε εκ νέου την Παρασκευή ότι δεν πρόκειται να υποστηρίξει την επιβολή νέων κυρώσεων.

Η μάχη της Αρκτικής
Η υποψία και μόνο ότι η Αρκτική μπορεί να κρύβει πλούσια κοιτάσματα αερίου, πετρελαίου και άλλων ορυκτών έχει οδηγήσει όλες τις χώρες που συνορεύουν με την περιοχή σε έναν αγώνα διεκδίκησης της υφαλοκρηπίδας. Οταν πριν από μερικούς μήνες η Ρωσία τοποθέτησε τη σημαία της στις διεκδικούμενες περιοχές, ο Καναδάς δήλωσε ότι θα αυξήσει τον παγοθραυστικό του στόλο και ότι θα ανεγείρει δύο νέες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Αρκτική. Πριν από μερικές ημέρες ρωσική αποστολή «απέδειξε» ότι τα υποθαλάσσια όρη του Αρκτικού Ωκεανού αποτελούν τμήμα της ρωσικής υφαλοκρηπίδας, γεγονός που συμβαδίζει με τη σχετική Συνθήκη του ΟΗΕ. Εάν αποδειχθεί αληθής ο ισχυρισμός της Μόσχας, αυτό σημαίνει ότι ο χώρος υπό ρωσική κυριαρχία θα επεκταθεί κατά 1,2 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, απ όπου πιθανολογείται ότι μπορούν να αντληθούν 10.000 δισ. τόνοι καυσίμου.

Η ενέργεια
Η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά αποθέματα αποτελεί ένα μόνιμο «αγκάθι» στις σχέσεις ΕΕ και Ρωσίας, ενώ η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στην Ασία και η μεταφορά τους μέσω ελεγχόμενων από τη Μόσχα αγωγών έχουν αναγκάσει την Ουάσιγκτον να επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για την κατασκευή εναλλακτικών αγωγών. Είναι ενδεικτικές οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα υποχρεώνουν τους ενεργειακούς κολοσσούς, όπως η Gazprom, να διαχωρίσουν το δίκτυο πωλήσεων και την παροχή καυσίμου, ειδικά μετά την έλλειψη φυσικού αερίου που παρουσιάστηκε τον περασμένο χειμώνα, όταν η Μόσχα έκλεισε τις «στρόφιγγες» προς την Ουκρανία. Προς το παρόν, πάντως, η Gazprom παρέχει το 25% του φυσικού αερίου που καταναλώνει η Ευρώπη, ενώ απαντώντας στις κατηγορίες για την άσκηση πολιτικών πιέσεων στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δηλώνει ότι απλώς προχωρεί σε αυξήσεις που ανταποκρίνονται σε ρεαλιστικές και όχι προνομιακές τιμές. Παράλληλα, προωθεί την κατασκευή ενός νέου αγωγού κατά μήκος της Βαλτικής Θάλασσας, που θα παρακάμπτει τη Λευκορωσία, την Ουκρανία και την Πολωνία και θα τροφοδοτεί απευθείας τη Δυτική Ευρώπη.

Πηγή: ΕΘΝΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: